Kaibigan, alam nyo ba kung anong araw namatay si Hesus? Aba, syempre, namatay si Hesus sa araw ng Biyernes. Kaya nga may tinatawag tayong “Biyernes Santo.”

Ngunit, totoo nga bang namatay si Hesus ng Biyernes ng hapon at muling nabuhay sa umaga ng Linggo? Dahil kung totoo ito, paano natin ito mapapatunayan kung ang sabi naman ni Hesus ay mananatili sya sa libingan ng tatlong araw at tatlong gabi?

Para sa karamihan, ito ay misteryo. Ngunit, para sa iyo na nanonood ng aming programa, ang tamang “timing” ng pagkamatay at pagkabuhay ni Hesus ay hindi kailangang manatiling misteryo.

Samahan nyo kami ngayong araw at ating tuklasin ang katotoohan mula sa ating mga Bibliya.

Totoo Nga Bang Namatay si Hesus Sa Araw ng Biyernes Santo?

Kaibigan, alam nyo ba kung anong araw namatay si Hesus? Aba, syempre, namatay si Hesus sa araw ng Biyernes. Kaya nga may tinatawag tayong “Biyernes Santo.”

Ngunit, totoo nga bang namatay si Hesus ng Biyernes ng hapon at muling nabuhay sa umaga ng Linggo? Dahil kung totoo ito, paano natin ito mapapatunayan kung ang sabi naman ni Hesus ay mananatili sya sa libingan ng tatlong araw at tatlong gabi?

Para sa karamihan, ito ay misteryo. Ngunit, para sa iyo na nanonood ng aming programa, ang tamang “timing” ng pagkamatay at pagkabuhay ni Hesus ay hindi kailangang manatiling misteryo.

Samahan nyo kami ngayong araw at ating tuklasin ang katotoohan mula sa ating mga Bibliya.

Totoo Nga Bang Namatay si Hesus Sa Araw ng Biyernes Santo?

Kaibigan, alam nyo ba kung anong araw namatay si Hesus? Aba, syempre, namatay si Hesus sa araw ng Biyernes. Kaya nga may tinatawag tayong “Biyernes Santo.”

Ngunit, totoo nga bang namatay si Hesus ng Biyernes ng hapon at muling nabuhay sa umaga ng Linggo? Dahil kung totoo ito, paano natin ito mapapatunayan kung ang sabi naman ni Hesus ay mananatili sya sa libingan ng tatlong araw at tatlong gabi?

Para sa karamihan, ito ay misteryo. Ngunit, para sa iyo na nanonood ng aming programa, ang tamang “timing” ng pagkamatay at pagkabuhay ni Hesus ay hindi kailangang manatiling misteryo.

Samahan nyo kami ngayong araw at ating tuklasin ang katotoohan mula sa ating mga Bibliya.

Si Yahshua o mas kilalang Hesukristo ang pinakatanyag at kilalang tao sa kasaysayan. Hindi lang yan, siya din ang syang kinikilalang sentral na persona sa relihiyon ng Kristiyanismo. Kaya nga, ang kanyang pagkamatay at pagkabuhay ay napaka-importante para sa mga tagasunod nito.

Hindi na nakakagulat kung taon taon, milyon-milyong mga deboto ng Kristiyanismo ang nagdidiwang ng Holy Week o Semana Santa.

Nakakalungkot lang dahil sa kabila ng popularidad ng Semana Santa, ito ay nababalot ng kalituhan, kamalian at mas nakakalungkot, kasinungalingan. May mga Kristyanong nagsasabing si Hesus ay namatay ng Biyernes at nabuhay ng Linggo. May mga Pastor naman nagsasabing sya ay pinako ng Miyerkules o Huwebes. 

Ngunit, may nagsasabi naman na hindi na mahalaga kung kailan siya namatay. Basta ba inaalala natin ang kanyang sakripisyo, okay na yun. Totoo kaya ito?

Kaibigan, sino nga ba ang nagsasabi ng tama? Posible kayang malaman natin ang katotohanan? 

Upang sagutin ang mga tanong na ito, hayaan nyo kaming patunayan sa inyo na ang tradisyonal na paniniwala sa tunay na nangyari sa pagkamatay ni Kristo ay mali at hindi totoo. Sa episode na ito, bibigyan namin kayo ng limang dahilan kung bakit ang timing ng Semana Santa ay mali.

Unang dahilan: Si Hesus ay nasa libingan sa loob ng tatlong araw at tatlong gabi

Ayun sa Semana Santa, si Hesus daw ay namatay sa hapon ng Biyernes at nabuhay muli sa umaga ng Linggo. Kung iyo lamang pag-iisipan ng mabuti, ayun sa Semana Santa, si Hesus ay nasa libingan lamang ng dalawang gabi at isang araw!

Malayong malayo sa sinabi ni Kristo sa Matthew 12:38-40. Basihin natin:

38 Sinabi naman sa kanya ng ilang tagapagturo ng Kautusan at mga Pariseo, “Guro, maaari po bang magpakita kayo sa amin ng isang palatandaan?” 39 Sumagot si Jesus, “Lahing masama at taksil sa Diyos! Naghahanap kayo ng palatandaan ngunit walang ipapakita sa inyo maliban sa himalang nangyari kay Propeta Jonas. 40 Kung paanong si Jonas ay tatlong araw at tatlong gabing nasa tiyan ng dambuhalang isda, ang Anak ng Tao ay tatlong araw at tatlong gabi ring nasa ilalim ng lupa.

Sabi ni Hesus ay tatlong araw at tatlong gabi. Kung ganun, sino ang nagsasabi ng totoo? Sino ang nagsisinungaling? Si Kristo o ang tao?

Bigyan natin ng linaw ang mga ito.

Pangalawang dahilan: Ang “tatlong araw at tatlong gabi” ay isang “literal” na expression

Maraming nagsasabing ang pahayag ni Kristo na tatlong araw at tatlong gabi ay isang “idiomatic expression” o hindi naman talagang literal ang ibig sabihin nito. Ayun sa kanila, pwede na i-consider yung konteng oras ng Biyernes bilang isang araw. Tapos, konteng oras ng Linggo bilang isang araw din. Para kung sa ganun, may tatlong araw pa rin tayo, Biyernes, Sabado, at Linggo.

Ngunit, ito ba ay tamang pangangatwiran?

Ayun kay E.W. Bullinger sa kanyang librong The Companion Bible, ang expression na “three days and three nights” ay may literal na kahulugan. Ayun sa kanya, totoong may idiomatic expression na “three days” sa Hebrew. 

Ngunit, sa oras na sinabi mong “three days and three nights,” ito ay hinde na isang idiom. Sa halip, ito ay literal na tumutukoy sa partikular na haba ng oras.

Iyan ay ayun sa isang “scholar.” Ngayon, hayaan nating si Yahshua mismo ang magbigay kahulugan ng kung ano ang ibig-sabihin ng isang araw. Mababasa natin sa John 11:9-10:

9 Sinabi ni Jesus, “Hindi ba’t may labindalawang oras sa maghapon? Hindi matitisod ang lumalakad kung umaga sapagkat nakikita niya ang nagbibigay-liwanag sa daigdig na ito. 10 Subalit natitisod ang lumalakad kung gabi sapagkat wala na siyang liwanag.”

Dagdag pa ng John 9:4:

4 Kailangang gawin natin ang mga ipinapagawa ng nagsugo sa akin habang may araw pa; darating ang gabi, kung kailan wala nang makakapagtrabaho.

Kung ganun, ayun kay Yahshua, may labindalawang oras sa araw at labindalawang oras sa gabi. Kaya sa isang buong araw, may dalawampu’t apat na oras at sa tatlong araw, may pitumpu’t dalawang oras.

Makikita natin na ang sabi ni Hesus, bilang isang senyales ng kanyang pagiging Tagapagligtas ay mananatili sya sa lupa sa loob ng pitumpu’t dalawang oras or seventy two hours. 

Ngunit, makikita natin na ang tradisyonal na kwento ng Semana Santa ay kulang. Hindi natin makukuha ang pitumpu’t dalawang oras kung namatay sa hapon ng Biyernes si Hesus at nabuhay bago pa ang pagsikat ng araw ng Linggo.

Kung mali ang timing ng Semana Santa, kailan nga ba namatay at nabuhay si Kristo? 

Sagutin natin ito sa pangatlong dahilan.

Pangatlong dahilan: Si Hesus ay nilibing bago sumapit ang isang taunang Sabbath

Lingid sa kaalaman ng karamihan, nagtuturo ang Bibliya ng dalawang uri ng Sabbath o araw ng pagpapahinga. 

Ang dalawang uring ito ay ang “weekly Sabbath” at “annual Sabbath.” Karamihan, ang alam lang nila ay ang weekly o lingguhang sabbath o araw ng pagpapahinga. 

Ang di nila alam ay may “annual Sabbath” o taunang “Sabbath” din na mababasa natin sa Leviticus 23. Ang mga “annual Sabbaths” na ito ay pwedeng mahulog sa anumang araw ng linggo.

Isa sa mga annual Sabbath na nabanggit sa Bibliya ay ang “Days of Unleavened Bread” o Pista ng Tinapay. Noong namatay si Hesus, ang unang araw ng “Days of Unleavened Bread” ay nahulog sa Huwebes. 

Ang araw bago mag Days of Unleavened Bread ay Miyerkules, kung saan ito ay naging “preparation day” o araw ng paghahanda para sa “Days of Unleavened Bread.”

Mababasa natin sa John 19:31:

31 Noo’y Araw ng Paghahanda, at ayaw ng mga Judio na manatili sa krus ang mga bangkay hanggang sa Araw ng Pamamahinga, dahil natatangi ang Araw na iyon ng Pamamahinga. Kaya’t hiniling nila kay Pilato na ipabali ang mga binti ng mga ipinako sa krus at alisin ang mga bangkay.

Kung iyong babasahin sa “English translation” ang mga katagang, “dahil natatangi ang Araw na iyon ng Pamamahinga,” ito ay “for that Sabbath was a high day.”

Ang Sabbath na iyon ay itinuturing na “high day.” Ibig sabihin, hindi ito ang ordinaryong weekly Sabbath. Sa halip, ito ay isang “annual Sabbath.”

Ano ang “annual sabbath” na ito?

Mababasa natin sa Leviticus 23:6-7

6 Kinabukasan ay Pista ng Tinapay na Walang Pampaalsa; pitong araw kayong kakain ng tinapay na walang pampaalsa. 7 Sa unang araw, magkakaroon kayo ng banal na pagtitipon; huwag kayong magtatrabaho.

Dahil maraming tao ang hindi nakakaalam sa Pista ng Tinapay, marami din ang umakalang ang Sabbath na nabanggit sa John 19:31 ay ang “weekly Sabbath.”

Para mas mapatibay natin ang puntong ito, heto ang ika-apat na dahilan.

Ika-apat na dahilan: May dalawang “Sabbaths” na Nabanggit

Ang kalituhan ng marami ay nangyari dahil iisang uri lang ng Sabbath ang alam nila. Iyun ay ang “Sabbath” o Sabado. Ngunit mababasa natin na may isang uri pa ng “Sabbath” na nangyari sa loob ng linggong napako si Kristo.

Mababasa natin sa Mark 16:1:

Pagkaraan ng Araw ng Pamamahinga, si Maria Magdalena, si Maria na ina ni Santiago at si Salome ay bumili ng pabango upang sila ay magpunta sa libingan at lagyan ng pabango ang bangkay ni Jesus.

Ang Araw ng Pamamahinga sa bersikulong ito ay ang “annual Sabbath,” ang Pista ng Tinapay na nangyari sa Huwebes. Nang matapos ang “annual Sabbath,” ang susunod na araw ay Biyernes. Sa araw na ito, bumili ang mga babaeng taga sunod ni Kristo ng mga pabango.

Matapos ito, mababasa natin sa Luke 23:56:

Pagkatapos, umuwi sila at naghanda ng mga pabango at mira. Pagsapit ng Araw ng Pamamahinga, nangilin sila ayon sa Kautusan.

Matapos ang Biyernes, nagpahinga sila ulit dahil sasapit na ang “weekly Sabbath” na magsisimula sa Biyernes ng hapon.

Mababasa din natin sa Matthew 28:1:

Makaraan ang Araw ng Pamamahinga, sa pagbubukang-liwayway nang unang araw ng linggo, pumunta si Maria Magdalena at ang isa pang Maria sa libingan ni Jesus upang tingnan ito.

Kung iyong susuriin ang Greek word ng “Araw ng Pamamahinga” sa bersikulong ito, makikita mong ito ay nakasulat sa plural form. Ibig sabihin, nagsasabi itong hindi lang iisang Sabbath ang nangyari sa linggong iyun.

Ito ay isang patunay na higit sa isang “Sabbath” ang meron sa panahon na namatay si Kristo.

Ikalimang dahilan: Si Kristo ay namatay ng Miyerkules at nabuhay ng Sabado

Kung ating pag-aaralan ang kasaysayan, ang Biyernes Santo at Linggo ng Pagkabuhay ay parehong hindi tugma sa mga paniniwala ng mga Apostoles at mga Kristiyano noong “First Century.”

Sa katunayan, ayun kay James A. Walther sa 1958 article na sinulat nya na pinamagatang, “The Chronology of the Passion Week,” maraming mga Catholic writers ang nagsasabing si Hesus ay nag-observe ng Passover Martes ng gabi. Ibig sabihin, hindi sya maaring namatay ng Biyernes.

Mababasa natin ang sagot kung kailan ba talaga namatay si Hesus sa Daniel 9:27:

27 Ang haring ito’y gagawa ng isang matibay na kasunduan sa maraming tao sa loob ng isang linggo. Pagkaraan ng kalahating linggo, papatigilin niya ang paghahandog. Ilalagay niya sa itaas ng Templo ang kasuklam-suklam na kalapastanganan. Mananatili ito roon hanggang sa wakasan ng Diyos ang naglagay nito.”

Sa English translation, mababasa natin na “in the middle of the week He shall bring an end to sacrifice and offering.”

Ano ba ang “middle of the week”? Tama, ito ay ang Wednesday o Miyerkules. Ang Daniel 9:27 ay isang propesiyang nagsasabi kung kailan mamamatay ang Mesiyas at tatapusin ang pagsasakripisyo ng mga hayop.

Bilang isang buod o summary, si Kristo ay hindi namatay ng Biyernes at lalong hindi Siya nabuhay muli ng Linggo.

Ang katotohanan ay namatay Siya ng Miyerkules bandang alas tres ng hapon, inilibing Siya sa hapon ng Miyerkules, bago pa lumubog ang araw. Mula doon, lumipas ang pitumpu’t dalawang oras na “equivalent” sa tatlong araw at tatlong gabi. Pagkatapos ng pitumpu’t dalawang oras, muli Siyang nabuhay sa hapon ng Sabado, sa parehong oras na Siya ay nilibing.

Ayun sa mga scholars, si Hesus ay napako nung April 5, AD 30 o April 25, AD 31. Parehong ang mga araw na ito ay sumusuporta sa paniniwalang namatay si Hesus ng Miyerkules.

Conclusion

Kaibigan, magbunyi tayo dahil meron tayong isang Tagapagligtas na hindi nagsinungaling. Kung sinabi Niyang Siya ay mananatili sa lupa ng tatlong araw at tatlong gabi, yun at yun ang mangyayari. Hindi pwedeng konting oras ng Biyernes, isang buong araw ng Sabado, at konting oras ng Linggo.

Ang popular na turo ng Semana Santa ay mali at ginagawang sinungaling ang ating Tagapaglitas.

Ang tanging tanong ko lamang sa iyo kaibigan ay ito: Sino ang iyong pananiniwalaan? Si Yahshua at ang Bibliya o ang tao at ang kanilang maling tradisyon?

Yun lamang po, kaibigan. Sana ay may natutunan kayong bago mula sa ating programa. Ako po si Joshua Infantado ng BiblicalTruths.tv —- nananalangin na nawa’y lahat tayo ay gabayan ng ating Ama na si Yahweh sa lahat ng katotoohan. Hangga’t sa muli!